Ο Άγιος Αθανάσιος Μεθώνης
Αφ’ ότου η πόλις των Πατρών έλαβε την τιμή να γίνη Μητρόπολις (805 μ.Χ.) χάρις εις τον Απόστολον Ανδρέα όπου την επροστάτευσε με θαύμα ολοφάνερον εις όλους, έγινε πόλος έλξεως μεγάλων και αγίων μορφών της Εκκλησίας. Έκτοτε, η πόλις των Πατρών, δεν ήταν μόνον ένας συγκοινωνιακός & πολιτιστικός κόμβος που ένωνε τους Έλληνας της Δύσεως με την Κωνσταντινούπολι, κέντρον πλιτισμού όλου του κόσμου, αλλά και κιβωτός της Ορθοδόξου Εκκλησίας.
Το τότε πρόσφατο μέγα θαύμα του Πρωτοκλήτου, ως να ανακαίνισε την χάριν όπου εκληροδότησεν εις την πόλιν δια του Μαρτυρίου του, έγινε αφορμή να την ανασύρη από την αφάνεια και να ελκύση τους εκ της Νοτίου Ιταλίας και της Σικελίας Ελληνορθοδόξους πρόσφυγας.
Ως είναι γνωστόν, οι Νορμανδοί, οι Φράγκοι και οι Γερμανοί, σπανίως επέτρεψαν την ειρηνική διαβίωσι εις τις περιοχές εκείνες. Όταν όμως εις αυτούς προσετέθησαν και οι λεηλασίες των Αράβων, οι εκεί κατοικούντες Έλληνες – Ρωμιοί αναγκάσθησαν, εγκαταλείποντες προσωρινώς την γενέτειρά τους, να έλθουν πρόσφυγες εις την Πελοπόννησο και μάλιστα εις την περιοχή της πόλεως των Πατρών.
Μεταξύ των προσφύγων αυτών Ελλήνων συγκαταλέγονται και Άγιοι της Εκκλησίας, ένας εκ των οποίων είναι και ο Αθανάσιος επίσκοπος Μεθώνης.
Ο άγιος Αθανάσιος εγεννήθη εις την Κατάνη της Σικελίας μάλλον μεταξύ των ετών 814 – 818. Περί τω 827 οι γονείς του, φεύγοντες τον αραβικό κίνδυνο που ελυμαίνετο την Σικελία, ήλθαν εις τας Παλαιάς Πάτρας της Πελοποννήσου, όπου ο Απόστολος Ανδρέας εδέχθη τον δια σταυρού θάνατον, μιμούμενος και εις τούτο, όπως και εις όλα τον Δεσπότην Χριστόν. Είναι η μεγάλη εποχή όπου εκατοικούσε ακόμη εις την Πόλιν μας ο συνομήλικος του και μελλοντικός μέγας και σοφός Ιεράρχης της Καισαρείας, Αρέθας ο Πατρεύς.
Ενώ ακόμη ήταν μικρός την ηλικίαν, ο Αθανάσιος εζήτησε και έγινε μοναχός εις ένα από τα μοναστήρια της περιοχής. Αποχαιρετά λοιπόν τα εγκόσμια και τον μάταιο στροβιλισμό εις τον οποίον αδηγούνται όσοι εγκλωβίζουν τις προοπτικές της ζωης μόνον εις ότι βλέπουν και ψηλαφούν εις τον παρόντα βίον, και ενούμενος μετά του Θεού δια προσευχής και ασκήσεως, αγωνίζεται να εκγυμνασθή εις το αγαθόν και να στρέψη όλη του την έφεσιν εις την άσκησιν της αρετής.
Με ανδρεία αποδύεται εις τους μοναχικούς αγώνας και βιάζεται να κατακτήση το βραβείον της άνω κλήσεως, γι αυτό και ο τότε Μητροπολίτης των Πατρών τον κατέστησεν ηγούμενο του μοναστηριού, παρά τις συνεχείς αρνήσεις του.
Η θέσις του ως ηγούμενου όχι μόνο δεν ανέκοψε την ενάρετο ζωήν του, αλλά απέδειξε ότι θα ημπορούσε να υπηρετήση την Εκκλησία και εις υψηλότερον αξίωμα, γι αυτό και ο Πατρών τον χειροτονεί επίσκοπον Μεθώνης, όπου τότε υπήγετο εις την Μητρόπολιν του.
Ως επίσκοπος ο Αθανάσιος εις την μικρά Μεθώνη, εργάσθηκε μετά ζήλου θαυμαστού προκειμένου να ανταποκριθή εις όλες τις υλικές και πνευματικές ανάγκες του ποιμνίου του, ενώ παραλλήλως ο ίδιος ήταν τέλειο υπόδειγμα της ευαγγελικής πενίας και όλων των χριστιανικών αρετών. Όταν επλησίασε η ώρα της προς τον Θεόν εκδημίας του, εκάλεσε τους μαθητάς του και τους συνεβούλευσε να ασκούν πάντοτε την αρετή της αγάπης και να διατηρούν αδιαλείπτως την μνήμη της Δευτέρας του Κυρίου Παρουσίας.
Μετά την μακαρία του κοίμησι (περί τω 880), ο τάφος του έγινε πηγή θαυμάτων, γι αυτό και πλήθος κόσμου προσέτρεχε δια να λάβη την θεραπεία του. Η Εκκλησία ώρισε τότε την ημέρα όπου θα τελήται η μνήμη του (10η Δεκεμβρίου) και συνετάγη ιερά ακολουθία δια να ψάλλεται επ’ εκκλησίαις.
Κάποτε, την ημέρα αυτή, ήλθεν εις την Μεθώνη ο άγιος Πέτρος επίσκοπος του Άργους, και εξεφώνησεν ενώπιον του χαριτόβρυτου τάφου του λόγον πανηγυρικόν. Εις το κείμενον αυτό, ο Άγιος Πέτρος ομιλεί δια τον βίον και την πολιτείαν του αγίου Αθανασίου της Μεθώνης και μας δίδει πλήθος πληροφοριών για την επίγειον ζωήν του.
Οι συμφορές, οι περιπέτειες και οι δουλείες (εις Φράγκους, Τούρκους και Βενετούς) της Πελοποννήσου έκαμαν να λησμονηθή από τους πολλούς το όνομα του Αγίου Αθανασίου της Μεθώνης, γι αυτό και η Ιερά Μητρόπολις των Πατρών απεφάσισε να υπενθυμίση και πάλι εις τους πιστούς ένα από τα λαμπρότερα τέκνα της που καθηγίασε την πόλι και τον μοναχισμό της περιοχής της και τον οποίον, ως άνδρα τέλειο πλήρη χάριτος και δυνάμεως, απέστειλλεν εις την Μεθώνη για να ποιμάνη τους εκεί χριστιανούς.